Azah Sawm Pil Zaw

Azah Sawm Pil Zaw Lesson 20

Nebuchadnezzar kumpipa in Jerusalem simgawp-a azawh ciangin Judah mi tul tampite manin Babylon gamah ciahpih hi. Kumpipa in a nasempa, Ashpenaz, kiangah ih galmat Jews mite lak panin khangno pawlkhat kumpipa na asem thei dingin kumpi-inn ah kum thum sung kampau leh Babylon pilna asin ding teelkhia in aci hi.

Daniel, Hananiah, Mishael, leh Azariah hih tengin Ashpenaz lungsim la ahih manin kumpi-inn ah kipaipih hi. Ahih hangin tua lai ah buaina khat om hi. Khangnote neek dinga kibawl ante lakah Pasian in a phalloh neek loh ding tampi tak na om hi.

Lungdam loh meel pua hetlo takin, Daniel in amah leh alawm teng thumneek leh dawn dingin anteh singgah akipiak nadingin ngen hi. Acil-in kumpi nasempa in angetna sang lo a, “Tua bang tawh na cii uh dam kenteh” cihsan hi. “Na cii uh na leh kumpipa in kei hongdawm kenteh,”ci hi. Ahihang Daniel in kamzol tawh ngen veve a, tua leh ni 10 sung bekbek hong en in, ka cidamna uh
nong muhdan kumpi-an ane khangnote tawh hong enkak in ci-in thum hi.

Hong kithukim uha, ni 10 sung Hebia khangno li te in tui leh anteh singgah bek hong ne uh hi. Ni 10 hong cin ciangin, Daniel leh alawmte thum, “kumpi an nete sangin cidamzaw uh a, a ci a sa uh a hoihzaw hi.” Daniel 1:15.

Kum thum khitciangin hih khangno li teng Kumpipa Nebuchadnezzar in apilna uh hong sit a, Babylon gam mipil khempeuh te sangin azah sawm iin pilzaw hi ci-in kipulak hi. Daniel kum 100 ta'angbang nungta hi ci-in laisiangtho in gen hi. Bang hangin Daniel leh alawmte hizah takin pilin, cidam iin, khansau uh hiam?
1. Akipatcil a mihingte neek dinga Pasian in agel sak bang hiam?

1. Akipatcil a mihingte neek dinga Pasian in agel sak bang hiam?


Piancilna 1:29. Pasian in, “En un, leitung maitang khempeuhah a om, tang a piangsak kungnote khempeuh leh a gah sungah tang a om __________ khempeuh note tungah kong pia khinta hi. Tuate an-in na nei ding uh hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Hih munah mikang lai a, “meat” acih pen sa cihna hilo-in “an” cihna hi.

2. Adam leh Eve hong mawh khit uh ciangin Pasian in neek ding an bang te piakbeh hiam?

2. Adam leh Eve hong mawh khit uh ciangin Pasian in neek ding an bang te piakbeh hiam?


Piancilna 3:18. __________ leh kiakte, nang-a' dingin hong pokhiasak ding a, nang in gamlak kungte na ne ding hi. *

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Akipatcil a mihingte an dinga hong kipia pen singgah, tang[vamtang, mimtang, kawlkai], singgahtang te ahi hi. Adam leh Eve hong mawh khitciang, nuntaakna singkung nekha nawnlo-in mehteh mehgah an dingin Pasian in piakbeh hi.

3. Ih pumpi cidam ding Pasian in a lunggulh hiam?

3. Ih pumpi cidam ding Pasian in a lunggulh hiam?


Matthai 4:23. Galilee gamsung khempeuhah Jesuh pai kawikawi a, amau' kikhopna innte-ah thu hilhin, vantung ki-ukna hangin __________ thute hilh a, natna tuamtuam a nei cina khempeuh a damsak hi.

Johan Thumna 2. Ka lawm it Gaias aw, nang na ci damin na vai khempeuh zong na ma pai ding hi, ci-in ka lamen hi. Kha thu tawh kisai lamsangah zong bangmah lungkhamna omlo ding hi, ci-in ka thei hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Ih pumpi cidamna pen Pasian adingin thupi mahmah hi ci-in Laisiangtho in hong hilh hi. Zeisu in thuhilhna iin hun azat zahmah damsakna in zong zang hi. Ih khansauna ding leh ih cidamna dingin ih zuih theih ding Laisiangtho hong lamlakna pawlkhat om hi.

4. Pasian in Isreal te kiangah Ka thumang-a Keima na nasep uh leh na natna te uh note kiang pan Ka lakhia ding hi ciin kamciam hi. Pasian in a kamciam bangin asem hiam?

4. Pasian in Isreal te kiangah Ka thumang-a Keima na nasep uh leh na natna te uh note kiang pan Ka lakhia ding hi ciin kamciam hi. Pasian in a kamciam bangin asem hiam?


Late 105:37. Tua ciangin __________ in ngun leh kham tawh Israel-te paikhiatpih a, amaute a vekpi-in cidamin thahat kim uh hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Ngaihsun leng! Pasian mite in khapsa gam azuat lai un, a minam bup un khat beek cina lo beklo-in a thazawngkhal zong omlo uh hi.

5. Bang hangin ih cidamna Pasian adingin thupi mahmah hiam?

5. Bang hangin ih cidamna Pasian adingin thupi mahmah hiam?


Korin Masa 6:19, 20. Na __________ uh, Pasian in a hong piak, note' sungah a teng Kha Siangtho' biakinn ahih lamtak theilo na hi uh hiam? Note' __________, nomau' neihsa hilo a, Pasian-a' ahi hi. * 20Note pen Pasian in a hong leisa na hih manun na __________ uh Pasian' minthan'na dingin na zang un.

Rom Laikhak 12:1. Tua ahih ciangin sanggamte aw, Pasian in eite tam veipi tak hong hehpih ahih manin ama lungkimna ding leh ama nasepna dingin nomau mahmah a hingtangin Pasian tungah na kipiakna dingun ka hong thum hi. Tua banga kipiakna pen Pasian biakna man taktak ahi hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Pasian in ih pumpi pen asiangtho Ama teenna dingin hong deih hi. Tua manin, eite in ih pumpi bup Ama hong teenna dingin kibawl kul hi.

6. Cidam taka nuntaak theihna dinga ahoih Laisiangtho thukhun in bang hiam?

6. Cidam taka nuntaak theihna dinga ahoih Laisiangtho thukhun in bang hiam?


Korin Masa 10:31. Tua ahih manin keimah in ka hong gennop thu in: Na hihna khempeuh uh, nekna dawnna-ah ahi __________ Pasian' minthan'na dingin na hih un.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Nuntaakna ah ih kikep siam ding kisam hi, tua hileh ih ngeina—ih neek leh ih dawn te nangawn in—Pasian min thangsak ding hi.

7. Christian te in zuu adawn huai hiam?

7. Christian te in zuu adawn huai hiam?


Paunak 20:1. Leenggahzu in mi kamtam sakin __________ in mi kitawngsak a, zukhamna pen haina ahi hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Zuu dawn ding Laisiangtho in phal hetlo hi. Laisiangtho sunga “zuu” cih kammal pen akikhamthei leh akikhamthei lo leenggah zuu anih in agen khawm hi. Tuhun a singgah atui-a gawi “cider” te dan hi . Paunak 23:29-32 sunga Laisiangtho gen pen akikhamthei zuu hi a, Pasian in et ding zong phal lo hi! Christian te dawn ding zuu in “akibilh lo zuu,” akikhamthei lo, lenggah tui khum te ding ahi hi. Isaiah 65:8 Leenggah zuthak in leenggah bawk ah om hi.

8. Ama pumpi anin sak te Pasian in bang cih ding hiam?

8. Ama pumpi anin sak te Pasian in bang cih ding hiam?


Korin Masa 3:16, 17. Note pen Pasian' biakinn na hihna uh leh note sungah Pasian' __________ Siangtho a teng ahih lamtak na theihsa uh ahi hi. * 17Mi __________tpeuh in Pasian' biakinn susia leh Pasian in tua mipa susia ding hi. Bang hang hiam cih leh Pasian' biakinn a siangtho hi a, note zong tua biakinn siangtho na hi uh hi.

Paikhiatna 20:13. Mi na that kei ding uh hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Ih khan hong tomsak thei, ih pumpi hong siasak thei, a cidam huailo nate limlim pelh ding ahi hi. Sihna ciang ding tunna in zong ei leh ei kisuamlupna mah ahi hi. Cihnopna ah zatui hoih lo zatna (tobacco cih nam te limlim) leh dawn theih tui nam tuamtuam te ah akihel ih pumpi asiasak caffeine om te dawna zong ahi hi. Pasian biakinn ahi a pumpi siasak hicih thei napi-a azang teitei te Pasian in ka susia ding hi ci hi.

9. Pasian in neek dinga aphal ganhing bang nam te hiam?

9. Pasian in neek dinga aphal ganhing bang nam te hiam?


Siampi Laibu 11:3. Ganhingte lak panin a khecin a ka, __________ a hai peuhmah na ne thei ding uh hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Na khempeuh baihlam taka ih khentel theih nadingin Pasian in anungta ganhingte khempeuh nam nih bekin khen a, asiang leh asiang lo-in khen hi. Asiangte pen nektheih ding hi ci a, asianglo te pen neek ding hong phal lo hi. Nawine ganhingte lak ah asiangte theihtheih nadingin thu nih hong pia hi. (1) khecin kaa ding (2) eknel haii ding ci hi. Gentehna, vok in khecin akat hangin eknel haii lo ahih manin siang lo hi.

10. Tui sunga om bang ngasa nam te siang hiam?

10. Tui sunga om bang ngasa nam te siang hiam?


Siampi Laibu 11:9. Tui sunga __________ sung panin nek theih dingte: Tuipi sung hita leh gun sung hita leh tui sungah a om phe leh lip a neite peuhmah na ne thei ding uh hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Ngasa pen atam zaw siang hi. Ahi zongin ngami, ngazol, ngagul, ngatheiba, dualdap, kaikuang, ai leh sumkuang te siang lo hi. Tui sunga anungta te lakah lip leh phe aneikhawm lo te peuhmah neek dingin siang lo hi. Gentehna, uiphuk, ukeeng, liit leh adang tuamtuam te.

11. Vasa lakah bang te siang lo hiam?

11. Vasa lakah bang te siang lo hiam?


Siampi Laibu 11:15, 16. va-ak nam khempeuh, 16vasa-kalaoh, pengpelep, __________, musi nam khempeuh,

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Siampi Laibu 11 sunga hong gen vasa te lakah sa sial ne vasa nam, mu nam, leh ngasa ne nam te khempeuh siang lo hi. Ahi zongin neek ding lei pan-a piang te pan an azong ak, sai-aak, vamim cih nam te khempeuh siang hi.

12. Ganhing siang leh siang lo cih te Moses thukham sunga kihel, singlamteh tungah abei hilo hiam?

12. Ganhing siang leh siang lo cih te Moses thukham sunga kihel, singlamteh tungah abei hilo hiam?


Piancilna 7:1, 2. Tua ciangin Topa in Noah kiangah, “Nang leh na innkuanpih mi khempeuh teembaw sungah pai un. Bang hang hiam cih leh hih khang mite sung panin nang bek a thuman na hihna ka hong thei hi. 2Ganhing siangtho nupa kop sagih, ganhing a __________ nupa kop khat

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Hilo! Pasian in Piansakcil pek pan-a ganhing asiang leh asiang lo a khensa ahi hi. Noah in tembaw sungah asiang kop sagih leh asiang lo kop nih ta alutsak nadingin thu kipia hi. Hih pen Moses thukham om ma pekpek hi.

13. Pasian in an sianglo neek pen thu palsatna lianpi hi aci hiam?

13. Pasian in an sianglo neek pen thu palsatna lianpi hi aci hiam?


Isaiah 66:15, 17. Bang hang hiam cih leh heh mahmahna tawh ama sinsona leh meikuang tawh gim a pia dingin meikuang sungah Topa hong pai ding a, huihpi bangin a leengte hong pai ding hi. ... 17Biakna huan sungah a pai dingin amaute kisian'suahin a __________, a laizanga om pen a zuite, voksa leh kihhuaina leh zusa a nete beimang khawm ding hi, Topa in ci hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Cimah hi! Laisiangtho in ih telkhialh loh nadingin kitel takin hong hilh hi. Nih veina hong pai ciangin Topa in Ama kammal Laisiangtho phal loh lam thei napi-a voksa leh an siang lo ane te susia ding hi.

14. Christian tading ahoih cidamna ding thulaigil in bang hiam?

14. Christian tading ahoih cidamna ding thulaigil in bang hiam?


Korin Masa 9:25. Kimawlna sungah a __________ mi khempeuh in thu khempeuhah a pumpi uh uk ciat uh hi. Amaute pen a kisiathei pak a ngahna dingun a hanciam uh hi a, eite pen a kisia theilo i ngahna dingin a hanciam ihi hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  ki-uk, kisek cih khiatna in hong siasak ding te pelhna leh ahoih ading kipuahna, kikepna cih te ahi hi.

15. Laisiangtho gen cidam nading thukhamte tudongin akizang lai mah hiam?

15. Laisiangtho gen cidam nading thukhamte tudongin akizang lai mah hiam?


Siampi Laibu 13:46. Amah in a natna a neih laiteng a nin hi ding hi. Amah a nin ahih manin __________ pualam mun khatah amah guak teng ding hi.

A. Akilawh thei natna te kepcipna (Siampi Laibu 13:46).
B. Dai nalen uh ciangin phum tangtang ding (Thuhilhkikna 23:12, 13)
C. Pumpi leh puan siansakna in lungnote dal. (Siampi Laibu 17:15, 16).
D. Gina a kikepna in, zualzangna pan-a piang natna pan ong daa l h i. (Siampi Lai b u 1 8 ; Paunak 5 : 1 -1 2 ; Colossians 3:5, 6).
E. Ganhing ii athau te nek loh ding hi. (Siampi Laibu 3:17; 7:22-24).
F. Mudahna leh kamkha pau-na in cidamna sukha hi. (Siampi Laibu 19:17, 18; Paunak 15:17; Hebrews 12:14, 15).
G. Gilvah lua-a neek lauhuai hi. (Paunak 23:2).
H. Ih pumpi a tawlngak zel ding kisam hi (Late 127:2; Mark 6:31).
I. Nasep ding thupi hi (Paikhiatna 20:9, 10; 2 Thessalonians 3:10).
J. Lungnopna in zatui hoih hi (Paunak 17:22; 1 Timothy 6:6).
K. Nu leh pa te luhek in tate huzaap hi (Thuhilhkikna 12:25; Paikhiatna 20:5).

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Tuma kum tul tampi lai a, Pasian in amite tunga apiak cidamna thukham pen tudongin mipilte in mu kim zo nailo lai uh hi. Tu mahmah iin cidamna thukham zuihna ii amanphatna bangzah takin lian hiam cih ih phawk kha hiam!

16. Vantungah mite in gan go iin sa ane ding uh hiam?

16. Vantungah mite in gan go iin sa ane ding uh hiam?


Isaiah 65:25. __________ leh tuuno in an nekhawm ding uh a, humpinelkai in bawngtal bangin buhkung ne ding hi. Leivui pen gulpi' an hita ding a, mite hong tu nawnlo ding hi. Keima mual siangtho tung tengah amaute kiliamsaklo ding uh a, kisusialo ding uh hi, Topa in ci hi,” a ci hi.

Maangmuhna 21:4. Amaute' mit panin khitui khempeuh nulsak ding hi. Thu luisate maimang khinta ahih manin sihna, dahna, leh na sa-a kahna cihte om nawnlo ding hi,” a ci hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Adam leh Eve in mawhna hanga ataan uh nate khempeuh, neek leh dawn mehteh mehgah neekna akipan, Pasian in Ama kumpi gam thak ah hong piakik ding hi. Tua munah gangawhna, sa neekna cih te lei thak ah om nonlo ding hi.

17. Pasian lungdam nadingin ka neek leh ka dawn bangci khel ding ka hi hiam?

17. Pasian lungdam nadingin ka neek leh ka dawn bangci khel ding ka hi hiam?


Ezekiel 11:18-20. Amaute hong ciahkik ciangin a nin nate khempeuh leh a muhdahhuai milimte khempeuh a nilkhia ding uh ahi hi. 19Amaute tungah lungsim thak leh ngaihsutna thak ka pia ding hi. Amaute' suang __________ paihkhiat sakin mihing __________ ka guan' ding hi. 20Tua ciangin amaute in ka thukhamte zui-in ka thupiak khempeuh citakin mang ding uh hi. Amaute pen keima mi hi-in, kei pen amaute' Pasian ka hi ding hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Pasian hong piak cidamna thukham man ding ih khensat ciangin, Amah in a kha thak ei sungah hong guang dinga cidam sitset a ih nuntaak zawh nadinga akisam tha hong hi ding hi (John 1:12).

18. Daniel leh alawmte in Pasian’ cidamna thukham azuih manun Pasian in pahtawi hi, tua pen Christian nuntaak ah a thupi mahmah ahi hi. Pasian’ kammal sunga cidamna thulaigil zui dingin na pumpi asiangtho biakinnpi ahi Ama Khasiangtho teenna dingin na lunggulh hiam?

18. Daniel leh alawmte in Pasian’ cidamna thukham azuih manun Pasian in pahtawi hi, tua pen Christian nuntaak ah a thupi mahmah ahi hi. Pasian’ kammal sunga cidamna thulaigil zui dingin na pumpi asiangtho biakinnpi ahi Ama Khasiangtho teenna dingin na lunggulh hiam?




Dawnna:  ____________________


Hilhcianna

Peter’ mangmuhna thu theihna
(Sawltaakte 10:9-28) sunga Peter’ mangmuhna siksan iin mi tampi in asianglo sa te neek theih dingin ngaihsun uh hi. Amaute in Zeisu in Ama nungzuite kiangah sa khempeuh neek theih hi ci-in a hilhna hi ci-in gen uh hi.

Puanza hong kiasuk-in, asianglo ganhing namkim go inla ne in ci-in Pasian in Peter kiangah sawl hi. “Topa aw, asianglo leh anin cikmah in ka ne ngeikei hi, ci-in adawng hi.”Sawltaakte 10:14. Zeisu thuhilhna azakzawh kum thum leh alang khitciang nangawn iin Peter in asianglo ante a neek huaina thu ahi-a, neektheih nading phalna thu ahizongin ngah tuan hetlo hi. Thamlo-in ih phawk lai ding khat ah a ma-ang sunga kipia te Peter in khat beek ne hetlo hi.

Sa sianglo te siangta hi cihna dinga Peter ma-ang sungah akilangh hihetlo hi. Peter mahmah in ama-ang khiatna gena aneu 28 ah “Mi khatpeuh a siangtho lo ahikeh nin hi ka cih loh nadingin Pasian in hong lak zo hi.”ci hi. Peter in ama-ang deihna bulpi genbeh lai-a aneu 34 ah, “Tua ciangin Peter thugen kipan a, “Pasian in angvan tuam nei lo hi.”

Peter mangmuhna a Pasian in a sianthosak pen mihing hi a, sa hilo hi. Hih maang pen nungzui Judah mite in Gentiles te asiangtho lo anin acih nonloh nading uh leh lungdamna thu leitung mi khempeuh tungah akipuak nading thu ahi hi.

Thungetna in An a Siangthosak Hiam?
Kidop ding thu ah Timothy Masa 4:1-5 sungah anunungbel nite ciangin, upna maanlo hong om dinga--dawi thu zui iin, kiteenna hong khaam ding uha, an pawlkhat tang hun ding (abstain) hong gen ding uh hi. Aneu 4 na sunga pen akitelkhial penpen hikha ding hi, “Pasian piansak khempeuh hoih hi.”Hih akhiatna pen akipiangsak nate khempeuh in ngimna nei leh akipiansakna hang om cihna hi. Ahih hangin pawlkhat te in sa khempeuh hoih takin thungen iin, lungdam ko peuh leng siang ding hi cihna sakha uh hi. Tua bang hileh thungetna tawh musane, innlawi, bui leh baak sa cih te an dinga ahoih hong suak mawk ding hi. Hibanga akhiatna khiat pen ahi thei hetlo leh alauhuai mahmah ahi hi. “Khem zawhin na om kei un: Pasian pen ciamnuih bawl theih hi lo hi. Mi in ama vawh bangin a at ding hi.” Galatians 6:7.(ZIV) Khentat khialhna tawh ih kipelh nadingin, Paul in hong gen khin a:”Pasian thu leh thungetna tawh.” aneu 5 ah ci ahih manin, Pasian thu (Laisiangtho) tawh sittel masa dinga tua ciangin thungetna tawh siangthosak iin neek ding ahi hi.

Ih telsiam theih nadingin Greek lai-a “broma” cih pen “an” cihna hizaw a “meat” “sa” cihna hilo hi. Eite in hih mun a Paul gennop pen Laisiangtho sunga sa siang leh sianglo thu gen hilo ahih lam ih thei hi bang hang hiam cih leh (thu uma, thumaan thutak thei te in neek ding leh neek loh ding Laisiangtho gen thei hi tua pi mah) pawlkhat in neek ding khaam ahih man hi zaw hi, “thu umin, thuman thutak a thei mite in lungdamna ko-in a neek dingin Pasian in tua ante a bawl ahi hi.” Aneu 3.

Lungdam kohna tawh neek dinga Pasian bawl an te-in bang te hiam cih Laisiangtho sungah olno takin kimu thei hi (Piancilna 1:29; 3:18; Siampi Laibu 11:1-22). Hih Laisiangtho munte pen “thu umin, thumaan thutak athei” tadinga kigelh ahi hi. Pasian Thu(Kammal) in thumaan hi. Pasian Kammal (Thu) “um a, athei” te bek pen “lungdam kohna tawh kisang” leh “asiangtho” a kibawl an te ah kimakaih ding hi. Asianglo an te neek kawmkawm mah a, “Amau leh amau akisiangsak tawm” te Zeisu nih veina hong pai ciangin kisiatna ngah ding uh hi (Isaiah 66:15-17).