Get the daily devotional to your inbox
Looks good!
Please enter a valid email address.
Looks good!
Please confirm your email address.

Cain Ciaptehna

Cain CiaptehnaLesson 14

Adam leh Eve te ta masa nihte nuntaak dan leh gamtat khuaheek zia kilamdang tuak mahmah hi. Cain in loo khawh leh inn lamh nuamsa-in, Abel in mualkuam zangkuam khawngah a gannote cin nuamsa hi. Adam leh Eve te thuman lohna hangin hih leitungah mawhna hong lut ciangin, mihingte kihotkhiat nadingin Pasian in poina neilo tuuno si tawh biakpiakna bawl dingin thu pia a, sisan luang lo-in mawh maisakna om lo hi, ci-in hong hilh hi (Hebrews 9:22).

Hih poina neilo tuuno in mihingte mawhna hangin, Topa Zeisu hih leitungah mihing bangin hong piang dinga sihna hong thuak ding hicih lahna ahi hi. Abel in Pasian sawl mah bangin thumang iin ama mawhna sut nadingin tuuno khat hong la-in hong kithoih a, ahih hangin Cain in ahih leh Pasian sawl bang teekteek kulse ding hiam ci-in ngaihsun hi. Amah in hih biakpiakna pen tua zahpi-in thupi ngaihsut lo-in dotna nei den a, Pasian biakpiakna ahih nak leh bangbangin ih bia zongin hong sang lel ding hi, ih lungsim thupi hi-a avan thupi hi lo hi ci-in ngaihsun a, sisan luang pen nitsak lel ci-in ama loo pan apiangte tawh biakpiakna pia dingin hong keng hi.

Anau pa biakpiakna vantung pan mei hong kia-in kangtum a, ahih hangin ama biakpiakna pen ka-ang lo-a hong om ciangin hazatna lungsim tawh en hi. Pasian itna in Cain kiangah thumang dingin zol a, ahih hangin Cain in lungsim khauh-in langpan a Pasian thu nial ding bek ngaihsun hi.

Abel in zong a upa kiangah zol-in gena ahih hangin Cain pen heh mahmah hi. Atawpna ah anau pa that-in Abel sisan luangte in akhe ah baang hi. Pasian in Cain samsia a, Cain in tua samsiatna pen uanglua hi ka si lel ding hi ci ahih manin Pasian in kuamah in Cain asukkhak loh nadingin ciamtehna khat bawl hi.

Ni nunungni ciangin Christian te kiangah bangci biak ding leh bang hun-in bia ding cih thu hong om ding hi ci-in Mangmuhna bu sungah hong gen hi. Sawt nawn hetlo-in Pasian ciamtehna ahih kei leh sapi ciamtehna mihing te khempeuh tungah kipia ding hi.
1. Gimna nam sagih hun sung kuate kihu ding hiam?

1. Gimna nam sagih hun sung kuate kihu ding hiam?

_____   Dawnna
Phawk Ding:   Pasian ciamtehna ataltang tungah angahte in gimna nam sagih te akiat ciangin kidalna ngah ding uh hi (Late 91:7-11).

2. Midikte tal ah akikhen ding “ciaptehna” in bang hiam?

2. Midikte tal ah akikhen ding “ciaptehna” in bang hiam?

_____   Dawnna
Phawk Ding:   Pasian ciamtehna Ama thukham sungah om hi. Seal ih cih pen thunei khat i bawl hi a, tua seal sungah nam thum kihel hi: (1) Min, (2) Zaa, leh (3) A Gam ukna cia, te kigelh hi. Gentehna in “Cyrus king of Persia” in Ezra 1:1.

3. Thukham Sawmte lakah, hih ciaptehna (seal) pen nambat bangzahna ah om hiam?

3. Thukham Sawmte lakah, hih ciaptehna (seal) pen nambat bangzahna ah om hiam?

_____   Dawnna
Phawk Ding:   Thukham lina pen bek in ciaptehna (seal) akihel thu nam thumte om na ahi hi. (1) “Pasian”—Ama min ,(2) “bawl”—Ama ukna Zaa a Bawlpa (3) “Vantung leh leitung, tuipi, leh asung aom te” —Ama Ukna gam hi.

4. Pasian hong piak Ama vangliatna ii ciaptehna in bang hiam?

4. Pasian hong piak Ama vangliatna ii ciaptehna in bang hiam?

_____   Dawnna
Phawk Ding:   Pasian in a Sabbath pen Amah vangliatna leh bawlpa ahihna kitel nading leh siangtho azat dingin pia hi. Tua pen ama ciaptehna (seal) hi, ahih kei leh ama vangliatna ciaptehna hi. “ciaptehna,” “lim,” “mark,” leh “token” cihte pen Laisiangtho sungah akizang koikoi thei ahi hi (Piancil 17:11, Roman 4:11 leh Mangmuhna 7:3, Ezekiel 9:4 te saikak ni).

5. Mangmuhna 13 sungah sapi nihna in zawhthawh thuin mi khempeuh bang hong sawl ding hiam?

5. Mangmuhna 13 sungah sapi nihna in zawhthawh thuin mi khempeuh bang hong sawl ding hiam?

_____   Dawnna
6. Sapi ciaptehna in bang hiam?

6. Sapi ciaptehna in bang hiam?

_____   Dawnna
Phawk Ding:   Lesson 13 na ah Mangmuhna 13 sunga sapi masa ih gen khin zo hi. Avangliatna leh a thuneihna bang ahi hiam? Ama thuneihna ih theih nading ahoih pen lampi in papacy ih dot ding ahi hi. Anuai a Catholic catechism te gelhkhiat te en dih ni:

“Q. Sabbath ni bang ni ahi hiam?
“A. Saturday pen Sabbath ni hi.
“Q. Bang hangin en Saturday ta'ngin Sunday tang ih hi hiam?
“A. Saturday ta’ngin Sunday ih tang hi bang hang hiam cihleh Catholic Pawlpi in a thupi ni Saturday pen Sunday ah khek hi.”1

Catechism te genna adang khat ah:
“Q. Hi banga khek theih nadingin Pawlpi in thuneihna cih bang anei mah ahi hiam?
“A. Tua banga khek theih nadingin thuneihna neilo hi. Tua bangin ni sagih nipi (Saturday) pan a ni masa nipi (Sunday) ni aa khek theih nadingin tua bang thuneihna neilo-a, Laisiangtho sungah zong omlo hi.”2 Tua manin papacy in a genna ah Sunday ni pen ni siangtho ni-a akhek na in a vangliatna uh a kilatna hi a, leitung mite khempeuh in zui hi ci uh hi. (Hilhcianna ah thulu, “Papacy in Protestant te kiangah dotna thupi bang dong hiam?” na en in.)
_______________
1 Peter Geiermann, The Convert’s Catechism of Catholic Doctrine (St. Louis: B. Herder Book Co., 1957edition), p 50.
2 Stephen Keenan, A Doctrinal Catechism (New York: P.J. Kenedy & Sons, third American edition, revised, n.d.), p. 174.

7. Pasian ciaptehna, sapi ciaptehna te mit tawh a kimu thei ding hiam?

7. Pasian ciaptehna, sapi ciaptehna te mit tawh a kimu thei ding hiam?

_____   Dawnna
Phawk Ding:   Pasian seal ahi zongin sapi ciaptehna ahi zongin, apua lam pan-a muh theih ding hi lo hi. Taltang cih khiatna in lungsim ngaihsutna hi a, khut tungah cih pen sepkhiatna cih ahi hi. Adang tawh genlai leng, “mittangte kikal (taltang tung)” cih pen Laisiangtho in ngaihsutna leh sepkhiatna cih a gennuam hi tawntung hi (Paikhiatna 13:16; Gamlakvakna 6:8; 11:18). Mi khat in Laisiangtho thumaan awlmawh lo-in Sunday ni pen ni siangtho-a zat ding a tel ciangin sapi ciamtehna ngah ahi hi.

Mi khat peuh in Pasian’ Sabbath ni-in na asep manin a taklam khut ah ciaptehna ngah ding hi ahih kei leh kilangh tanga Sunday atan man, innkuan pihte hang, nasep taan ding alau man cih bang atuamtuam hangin Sunday ni atan leh zong a taklam khut ah ciaptehna a ngah ding hi. Hih ciamtehna pen mihing mit tawh aki muh theih loh hangin, Pasian in kua in bang ciaptehna ngah cih thei ding hi (2 Timothy 2:19). Tua manin mi khempeuh in amau deih teel ciat uh tawh tua ciaptehna a ngah ding uh hi. Pasian Sabbath siangtho ni zahtakin ka tan leh Amah in Ama adingin hong ciamteh dinga, a maanlo sapi’ Sabbath ka tan a leh Amah in sapi neihsa-in hong ciamteh ding hi.

8. Ama nungzuite ih hih leh hihloh Zeisu in koici khensat ding?

8. Ama nungzuite ih hih leh hihloh Zeisu in koici khensat ding?

_____   Dawnna
9. Sapi ciamtehna angah tun aom ta diam?

9. Sapi ciamtehna angah tun aom ta diam?

_____   Dawnna
Phawk Ding:   Kuamah in tulaitak ciaptehna nei nailo hi. Zawhthawh thu tawh hong kisawl hun ciangin sapi ciaptehna a ngahte in lei thei-in zuak thei ding uh hi. Tua hun ciangin Pasian’ Sabbath siangtho atangte in nakpi takin haksatna thuak ding uh hi (Mangmuhna 13:15), Amau deihteelna tawh Pasian ni siangtho ni thusim lo-in Pasian thukham tungah mite bawltawm thukham koih dinga vote apia mi khempeuh Antichrist aa (pawl) iin kiciamteh ding hi. Zeisu tung leh Ama ni siangtho ni atang acitak mite in Zeisu’ minthanna seal ngah ding uha, Zeisu aa hi tawntung ding uh hi. Alaklawh (aluum) aom mi khempeuh pen Antichrist pawl-in kiciamteh ding hi (Matthew 12:30).

10. Antichrist in khek ding ahanciam thu nihte in bang hiam?

10. Antichrist in khek ding ahanciam thu nihte in bang hiam?

_____   Dawnna
Phawk Ding:   Laisiangtho Lui gen Antichrist vangliatna pen Daniel 7 sungah hong gencian hi. Sapi in Pasian thukham te leh hun te khel ding hanciam ding hi ci-in siang takin genkhol khin hi. Papacy in Pasian thukham khel ding ahanciam thute in: (1) Milim abiak nop manun thukham nambat nihna lakhia uh hi, (2) Thukham nambat lina pen kammal 94(mikang lai-in) apha pen tom sakin Sabbath ni bangni hiam ci-a agenna teng paaikhia hi, (3) Thukham nambat sawmna khen nih suah iin sawm mah phasak veve hi. Papacy in khel ding ahanciam hunte in: (1) Mite tungah ni sagih ni Nipi ta'ngin ni masa ni nipi hi ci a hilh, (2) Milim bia kumpi Rome te ni sim dan mah bangin nitum khatpan nitum khat kimlai zankim pan zankim aa ni simsak hi. Pasian hun sehna pen nitum khat pan nitum khat hi a, Friday nitum pan kipanin Saturday nitum ciangdong ahi hi (Siampilaibu 23:32). Asi thei mi in Pasian thukham leh hunte khek ngam nading thu omlo hi (Matthew 5:18).

11. Pasian in ta-anglai aa Ama siampite leh pastorte bang ci taii hiam?

11. Pasian in ta-anglai aa Ama siampite leh pastorte bang ci taii hiam?

_____   Dawnna
Phawk Ding:   Pasian in tudong mah na asak in pastor te in thukham giat, kua khawng bek suah uh ahih manun mi tampite in Pasian thupiak ahi Sabbath ni siangtho a zat ding a pampaih sak man uh ahi hi. Pawlpi khempeuh in Sunday ni siangtho a zat nadingin Laisiangtho sungah mun khat beek omlo cih zong thei khin uh hi. Adah huai tatak in, thei pipi-a Protestant dang teng leh Catholic te in Laisiangtho Sabbath a pampaih manun Pasian thukhenna mai ah mawhsakna thuak ding uh hi! Pasian mahmah in Sabbath ni pen piangsak Pa leh siangthosak thei Pa leh gum Pa ahihna lim leh ciaptehna dinga hong piak ahi hi (Paikhiatna 31:17; Ezekiel 20:12). Alian vantung Pasian phawkna leh Ama dinna ahi ni siangtho ni pen kua in tuancil ngam ding ahi hiam?

12. Ta-anglai a Pasian nasem te in alian Pasian thukham, na bangci san uh hiam?

12. Ta-anglai a Pasian nasem te in alian Pasian thukham, na bangci san uh hiam?

_____   Dawnna
Phawk Ding:   Pasian in a hun khel lo-in Sabbath koih a alian bel ciaptehna dingin Pasian in Ama thukham ah Sabbath pen a laizangah koih iin “phawk un” cih kammal tawh thukhun hong pia hi. Hita mahleh mi tampi te in tuni dongin Ama ni sagih Sabbath pen tan ding piang thei salo (lamdang ngaihsut) uh hi.

13. Pasian in Ama ni siangtho Sabbath tawh kisai-in biakna makaite bangci taii hiam?

13. Pasian in Ama ni siangtho Sabbath tawh kisai-in biakna makaite bangci taii hiam?

_____   Dawnna
Phawk Ding:   Biakna makaite in Sabbath kisam non kei ci-in amaan lopi “Topa in ci hi” a cih uh ciangin Pasian in tangtak in na taii hi.

14. Bang mawhna pen, Pasian in Ama makai te in a tangko dingin thupia hiam?

14. Bang mawhna pen, Pasian in Ama makai te in a tangko dingin thupia hiam?

_____   Dawnna
Phawk Ding:   Pasian in Ama mite in Ama Sabbath siangtho ni limtak zui-a, Sabbath palsatna in mawhna ahihlam ahilh dingin khalam makaite vaipuak guan hi. Ta-anglai nungzuite mah bangin eite in zong mite thu sangin Pasian thu mah man zawkna in a muanhuai pen hibek hi (Sawltaakte 5:29).

15. Zeisu na lungsim khempeuh tawh sangin zuih ding na khensat ciangin bang hong piang ding hiam?

15. Zeisu na lungsim khempeuh tawh sangin zuih ding na khensat ciangin bang hong piang ding hiam?

_____   Dawnna
Phawk Ding:   Tawldamna leh lungmuanna taktak na kikhel ciangin na lung sungah hong lut ding hi. Sabbath cih khiatna in “tawlnga/mang” cih hi a, pianthakna pan-a kingah tawldamna leh lungmuanna limla hi (Hebrews 4:1-10). Mi piangthak takpi te in thupha sanna lim ahi tawlngakna iin Sabbath ni tawlnga ding uh hi (phawk in aneu 4, 9, 10). Kikhel a Pasian Sabbath siangtho ni a tawlnga mi ii ngah nuamna tawh kibang nuamna dang omlo hi.

16. Sapi ciamtehna “deihlo” na cih ma-in, Pasian ciaptehna “deih” na cih masak kul hi. Zeisu in na dawn ding kaal ngaklah-in na lungsim kongkhak kiangah hong ngak gige hi. Pasian pen Piangsakpa leh Gu

16. Sapi ciamtehna “deihlo” na cih ma-in, Pasian ciaptehna “deih” na cih masak kul hi. Zeisu in na dawn ding kaal ngaklah-in na lungsim kongkhak kiangah hong ngak gige hi. Pasian pen Piangsakpa leh Gumpa hicih lahna iin a minthang Ama Sabbath siangtho diallap laam dingin tu-in na khensat nuam ta hiam?

_____   Dawnna