Kamsangte Sittelna

Kamsangte Sittelna Lesson 22

Ahab, Israel te kumpi gilopa, in Syrian te khut sung panin Ramoth-gilead khua hong lakik nuam hi. Ahih hangin amah guak tawh zolo ding ahih manin ahuh dingin ahoih Judah Kumpi Jehoshaphat agal do pih dingin cial hi. Jehoshaphat in zong kong huh mah ding hi, ahih hangin amasa pen-in Pasian dong masa ding hihang ci-in dawng hi.

Ahab in kum tampi sung Topa taisan khinta a, milim Baal pasian abia hi, tua manin acial kamsang mi 400 te samin kumpi nih te mai ah thugensak hi Kamsang zuauthei te in, “Pai unla Syrian te do un, na zo ding uh hi,”ci uh hi. Ahih hangin Kumpi Jehoshaphat in Pasian kamsang maan khat tung panin ka zanuam hi ci hi. Tua ciangin Ahab in dawngin Micaiah kici, Jehovah kamsang khat bel omlai mah hi, ahih hangin “Amah ka mudah hi, bang hang cihleh amah in kei ading thu hoih khat vei beek hong gen ngeikei a, asia bekbek hong gen hi,” ci hi. Aneu 8.

Jehoshaphat in ih sam ding hici ahih manin, Ahab in a nasem khat sawl iin Micaiah kamsangpa sam sak hi. Ahangsan kamsangpa in azaknop huai hetlo genkholhna thu hong gen a, Ahab pen Syria te tawh kidona ah si ding hi ci hi. Thuhoih agen kamsang 400 te thu um zaw ding maw ahih kei leh mi khat bek ahi Topa kamsangpa gen um zaw ding cih Ahab in a khensat ding hong hita hi.

A lungsim khauh Ahab Kumpipa in Micaiah kamsangpa gen thusim kul kei ci-in Jehoshaphat zol teeiteei in galsim dingin hong kuan khiata uh hi. Topa sangin thei kisa zaw-a luum leh tei silh-in gal mailian [front lines] ah pai kei peuh leng ci-in ngaihsun hi. Ahih hangin Ahab in, Pasian Kammal pan na suakta hetkei ding hi, cih pen phawk hak kha hi. Gal kidona sungah thaltang khat hong lengin Ahab galdal luum te kimatna kikal ah lut in kha-a asii tampi luangin a sakolleng tungah si hi Ni nunungni ciangin kamsang zuauthei tampi hong piang ding uh hi, ci-in Zeisu in hong hilhkhol hi (Matthew 24:11). Tua manin eite in amaan leh amaan lo ih khentel theih ding kisam hi. Hih in nuntaakna ahikei leh sihna ding thu hikha ding hi!
1. Topa in agel nunung pen thu te kua tungah lak hiam?

1. Topa in agel nunung pen thu te kua tungah lak hiam?


Amos 3:7. Topa Pasian in ama nasem kamsangte tungah ama __________ theisak masa lopi-in bangmah hih hetlo hi.

Dawnna:  ____________________

2. Ni nunung ciang kamsang maan leh maanlo aom ding hiam?

2. Ni nunung ciang kamsang maan leh maanlo aom ding hiam?


Matthai 24:11. Kamsang kineihkhem mi tampi hong piang ding a, mi tampi tak umkhialsak ding uh hi.

Sawltak Tangthu 2:17. Pasian in hih bangin gen hi: Nitawp ni ciangin, mi khempeuh tungah ka Kha ka sung ding a, na tanute uh leh na tapate un keima thu taangko ding uh hi; na __________ un maang mu ding uh a, na puteekte un mang man ding uh hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  He om ding! Hun nunung ciangin kamsang maan leh maanlo hong om khawm ding uh hi. Laisiangtho in hong hilhna ah kamsangte pen numei zong hithei pasal zong hithei ci hi.

3. Laisiangtho in a genkhiat diak a phalloh bangci bang kamsang maanlo nam te hiam?

3. Laisiangtho in a genkhiat diak a phalloh bangci bang kamsang maanlo nam te hiam?


Thu Hilhkikna 18:10. Note __________ a tanu ahi a, a tapa ahi zongin biakna-in a zang, ai a saan, khong a khai, mailam thu a gen, ai a tawi

B. “Khongkhai [astrologer].” Thuhilhkikna 18:10.
C. “Ma-angsaan [magician].” Thuhilhkikna 18:10.
D. “Aitawi [female psychic].” Thuhilhkikna 18:10.
E. “Mibum [person who casts spells or charms].” Thuhilhkikna 18:11.
F. “Sikha hopih [spirit medium].” Thuhilhkikna 18:11
G. “Sikha tawh kiho thei[male psychic].” Thuhilhkikna 18:11.
H. “Misi te thu dong [person who claims to consult with the dead].” Thuhilhkikna 18:11.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Thuhilhkikna 18:9-12 sunga banga a sem peuhmah Topa adingin “akih huai hi”ci hi. Tua ahih manin Christian te in tua bang mite tawh ih kipawl loh ding ahi hi.

4. Hun nunung Pasian’ pawlpi in kamsanna silpiak anei diam?

4. Hun nunung Pasian’ pawlpi in kamsanna silpiak anei diam?


Maangmuhna 12:17. Tua ciangin tua numei tungah gulpi heh mahmah a, tua numei' suanlekhak dangte ahi, Pasian' thupiakna zui-in, Jesuh thu-ah kiptakin a om mite a sim dingin kuankhia a

Maangmuhna 19:10. Tua ciangin amah a bia dingin a khe phungah ka kunsuk a, ahi zongin amah in, “Kei hong bia kei in. Kei pen Jesuh' hong thugente a lenkip nang leh na __________ khempeuh tawh nasemkhawm khat ka hi hi. Pasian bia in!” hong ci hi. Jesuh' thugen in kamsang nasep sepnopna ding lungsim a guan' ahi hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Lesson 17 sunga ih sinsa mah bangin abaanglai Pasian pawlpi in “Zeisu teci pan na” ahi “kamsanna kha” nei hi. Mangmuhna 19:10 leh 22:9 etkak leng, vantungmi in John ii “sanggam te” acihnopna in kamsanna kha nei a “kamsangte” leh “hih laibu sunga thute a kemcingte” ci hi.

1 Corinthians 1:5-8 sungah, Paul in a gelhna ah pawlpi in Zeisu nih veina hong pai dongin “Zeisu teci pan na” leh “khalam letsong kisap na nei kei uh hi” ci hi. Tua ahih manin hun nunung Pasian pawlpi in kamsanna silpiak nei ding uh hi.

5. Kamsang maan te Pasian in bangci lam tawh hopih hiam?

5. Kamsang maan te Pasian in bangci lam tawh hopih hiam?


Gamlak Vakna 12:6. Topa in, “Ka thu za un: Note' lakah kamsang a om leh Topa keimah in ama tungah maangmuhna tawh ka kilak a, amah tawh mang sungah ka kiho hi.

Gamlak Vakna 12:8. Amah tawh kam leh kam kiho-in, a __________lo kampaute tawh hiloin, a __________ takin thu ka gen uh a, amah in Topa' meel a mu hi. Tua bang ahih ciangin bang hangin ka nasem Moses gensiat ding laulo na hi uh hiam?” a ci hi.

Zechariah 4:1. Kei tawh a kiho vantung mi mah hong paikik a, a ihmu kimlai a kiphong bang keekin kei hong khanglosak hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Topa in a kamsangte ma-ang te tungtawn, mangmuhna te tungtawn, kimaingat iin leh vantungmite tungtawnin hopih hi. Aisaanna, khutlam etna, khongkhaina, phuisamna, misisa te thudotna cihte tawh Pasian in kamsangte hopih lo hi.

6. Nalamdang bawltheihna in kamsang maan cihna ahi hiam?

6. Nalamdang bawltheihna in kamsang maan cihna ahi hiam?


Maangmuhna 16:14. Tuate pen dawite' kha hi a, na lamdang a bawl uh hi. A __________ Pasian' Ni hong tun' ciangin gal a do dingin leitung gam khempeuhah a om kumpite a kaikhawm dingin a kuankhia uh hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Hilo! Nalamdang bawltheihna in kamsang maan cihna hilo hi. Amau hong lah in—nalamdang bawltheihna nam khat bek hi. Hih nalamdang bawltheihna pen Pasian kiang pan ahihkeh Satan kiangpan zong hithei hi. Tua manin Topa in eite tungah: “kha khatpeuh um kei un; ahangin leitung ah kamsang zuau tampi paikhia khin ahi manin amaute kha Pasian pan hi hiam, hi lo hiam cih sittel un.” hong ci hi. 1 John 4:1.

7. Kamsang maan sittelna dinga athupi penpen in bang hiam?

7. Kamsang maan sittelna dinga athupi penpen in bang hiam?


Isaiah 8:20. Tua ciangin note in, “ Topa in note hong __________ thute ngai un. Aisante' thu ngai kei un. Amaute' hong gen thute a kiman'na omlo hi,” ci-in dawng un.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Laisiangtho Lui in, “Thukham leh teci panna” acih pen “Laisiangtho bu” ahi hi. Adangkhat iin gen leng, Pasian kamsang hing akici mi peuhmah Laisiangtho tawh sittel hamtang ding ahi hi. Kamsang maan leh maanlo pen Laisiangtho tawh sittel ding hi-a, Laisiangtho pen kamsang khat peuh tawh sittel ding hilo hi. Pasian kamsang maan ahihnak leh agen khempeuh 100 ah 100 Laisiangtho tawh kituak ding hi. Tua pen sittelna maan ahi hi.

8. Kamsang maan sittel nading anihna in bang hiam?

8. Kamsang maan sittel nading anihna in bang hiam?


Johan Masa 4:2. Pasian' Kha sawlna tawh thugente leh adangte __________ khentheih ding na hi uh hiam cih leh: Jesuh Khrih pen mihing bangin hong pai hi, ci-in a gente khempeuh Pasian Kha' lamlahna tawh thugen ahi hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Kamsang maan ahihnak leh Zeisu pen Pasian hi-in mihing bangin hong piang hicih thumaan hong gen ding hi. Kamsang maan te in Zeisu hong domsang dinga, amau leh amau kidomsang lo ding hi. A tamzaw kamsang zuauthei te-in Pasian Thu (Kammal) panin mite ngaihsutna kaikhiain amau ngaihsutna lam ah paipih uh hi.

9. Kamsang maan sittel nading athumna in bang hiam?

9. Kamsang maan sittel nading athumna in bang hiam?


Matthai 7:16. Amaute' gamtatna tawh amau' __________ na thei ding uh hi. Lingvom kung panin leenggah kilo ngeilo a, sialtalling kung panin theigah kilo ngei ahi hiam?

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Kamsangte kicingtaak sitset ding uh hi cihna hilo hi. Pasian' khamsangte in atawntungin khialhna nei kha ding uh hi. Bang bang ahi zongin kamsang maan te in agen bangun nungta ding uh hi.

10. Kamsang maan sittel nading alina in bang hiam?

10. Kamsang maan sittel nading alina in bang hiam?


Jeremiah 28:9. Ahi zongin, __________ hong tung ding hi, ci-in a gen kamsangpa pen Topa' hong sawl kamsangpa hi taktak hiam, cih kamsangpa' gen bang hong tun' ciangin a kithei pan ding ahi hi,” ka ci hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Kamsang maan khat in a maanlo genkholhna te gen lo ding hi. Pasian kamsang maan ahihnak leh agen khempeuh hong tangtung ding hi. Agen bang atangtunna bek tawh zong kamsang maan hi cihpah ding zong hilo hi. Thuhilhkikna 13:1-3 sungah, kamsang maanlo tampi te in zong agenkholh te uh tampi atangtung ding gen thei uha, ahih hangin amau nungzuite pasian dangte nungzui suaksak uh hi. Kamsang maan ahih leh Laisiangtho tawh kituak iin Pasian bia dingin mite makaih ding uh hi.

11. Genkholhna tawh kisai Paul in thu thum agen bangte hiam?

11. Genkholhna tawh kisai Paul in thu thum agen bangte hiam?


Thesalonika Masa 5:20, 21. __________ simmawhbawl kei un. 21Thu khempeuh entel pha un la, a hoihte kemin

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Paul in genkholhna silpiak na simmawh bawl kei unla, zong nial kei un ci hi. Ahi zongin kamsangte thugen te Laisiangtho tawh sittel iin thumaan thutak ahih leh zui-un ci hi.

12. Amaan kamsangte thu ih nial ciangin kua thuhilhna anial ih hi hiam?

12. Amaan kamsangte thu ih nial ciangin kua thuhilhna anial ih hi hiam?


Luka 7:28-30. Johan pen leitung mihing sung khempeuh panin a lianpen ahi hi. Ahi zongin Pasian' Ukna sunga a om mi a neupen i cihte nangawn Johan sangin lianzaw lai hi,” a ci hi. 29Siahdongte leh __________ khempeuh in hih thu a zak uh ciangin Pasian' deihna zui-in Johan' khutsungah tui a kiphum uh hi. 30Ahi zongin Farisi mite leh Thukham hilh siate in Pasian' deihna nialin Johan khutsungah tui kiphum ding utlo uh hi.

Dawnna:  ____________________

Phawk Ding:

  Amaan kamsangte thugen ih nial ciangin Pasian thuhilhna anial ihi hi. Ngaihsut ding thupi! Laisiangtho in Pasian’ kamsangte leh kamciamte ngai-a kamsang maan te thuhilhna azui te lawhcing ding uh hi ci hi. Khangtangthu Nihna 20:20 Topa na Pasian uh um un; tua hi leh note na kip ding uh hi. Ama kamsangte um un; tua hi leh na mavang ding uh hi,” a ci hi.

13. Pasian in tudongin kamsangte tungtawnin thugen a, amaan kamsangte kammalte in nang mimal tungah “Zeisu teci” hong pang uh hi. Tua manin tukhang-a kamsangte Laisiangtho tawh sittel iin a thuhilhna te uh Lasiangtho tawh akituah leh zuih ding na lunggulh hiam?

13. Pasian in tudongin kamsangte tungtawnin thugen a, amaan kamsangte kammalte in nang mimal tungah “Zeisu teci” hong pang uh hi. Tua manin tukhang-a kamsangte Laisiangtho tawh sittel iin a thuhilhna te uh Lasiangtho tawh akituah leh zuih ding na lunggulh hiam?




Dawnna:  ____________________


Hilhcianna

Tukhanghun-a Kamsang
Portland, Maine ah December 1844 kum iin Methodist nungakno pawlkhat in khukdin iin thungen uha, kum 17 apha adamlo nungakno Ellen Harmon in a masa pen a mangmuhna hong ngah hi. Ellen pen Pasian nasem James White tawh hong kiten ciangin Ellen White kici hi. Ama tungah Pasian in a lah bangin hong septoh ciangin, asih 1915 kum dong ma-ang te leh mangmuhna te kum 70 sungbang hong ngah tosuak hi.

Laisiangtho sunga amaan kamsangte mah bangin, a mangmuh laitakin akitheitham alamdang Ellen White ii pumpi tungah tung hi. Kamsang Daniel mah bangin, a mangmuh laitak naak hetlo iin khat veivei thazawm iin om hi (Daniel 10:8, 17). Pawlkhat a mangmuh te nai 4 bang sawt a, a tua sungbup naak hetlo hi. Siavuante in zong a mangmuh laitakin ahi takpi ahihna va sit ngiat uh hi.

Adang hun te ciang, alamdang thahatna kipia hi (Daniel 10:18, 19). Amah pen pounds 95 bek pha hinapi a mangmuh laitakin pounds 17 agik innkuan Laisiangtho bu akhut zan iin minit 30 sung atawi, ateci te in mu uh hi. Hih te leh adang akitheitham pumpi tunga nalamdang cih te pen kamsangte tuahkhak ahi hi. Bangbang ahi zongin, hih alamdang te in Pasian kiang pan maw Satan kiang pan cih hong gen lo uh hi. Kamsanna silpiak ngah ci a nalamdang khat hong om ciangin, Christian te in amaan hiam ci-in Laisiangtho tawh sit pelmawh ding ahi hi.

Laisiangtho tawh Sittel nading nam Li te Zang ni. Enkhawm ni Ellen White nuntaakna leh a thugen te Laisiangtho tawh sittel nading nam li te tawh kituak-a kamsang maan ahi hiam?

Sittelna masa—Laisiangtho tawh Kituak
Ellen White laibu te khat peuh sim lecin Laisiangtho ah hong puak ahihna leh Laisiangtho tawh kituak sitset ahihna na mukhia ding hi. Ahi zongin, Laisiangtho behlap nadinga agelh hilo hi. A laigelh te in Pasian’ mite lungsim Laisiangtho ah puak ding leh thumaanna naak ahi Laisiangtho ah ciahkik nadinga sapna ahi hi. Phawk lai dingah Ellen White in upna zungpi pen Laisiangtho bek hicih bulphuh hi: “Tu ei khanghun iin mite a upna (doctrines) uh leh a sanna (precepts) te uh pan gamlapi pial khinta a, Protestant te thumungpi ahi—Laisiangtho, upna zungpi leh vaipuak ahi Laisiangtho bek mah ah ciahkik ding kisam hi.”1

Hih zong gelh lai hi: “A kigelh tecipanna te in khuavak thak hong pia hilo a, hong kilaksa hu kimuam thumaan thutak te ih lung sungah khauhtak-a hong tawsawn hizaw hi. Mihing te in Pasian tung leh a midang pih te tungah bang vaipuak nei cih Pasian’ Kammal in limtakin hong lak hi; himah taleh note tawmcik bek in hong kipia khuavak thu na mang uh hi. Thumaan thutak hong kiguan beh hilo hi. Ahih hangin Pasian in Tecipannate tungtawnin hong piaksa athuthuk thumaan thutak te hong telnopsak iin leh Ama teltuam lampi tungtawn iin hih thu te miteng tungah hong puak a, kuamah apeng theilo dingin hih thu te tawh lungsim te hong tawsawnin hong phawng hi.

Ellen White in ama laigelh te Laisiangtho zahin na ngaihsun peuhmah kei un acih hangin, a laigelhte Khasiangtho humuap mah ahi hi. Pasian’ kamsang lianpipi—Elijah, Elisha, leh Tuiphum John—te Khasiangtho humuap himah taleh uh Laisiangtho bu khat zong gelh lo uh hi. Ellen White laigelh te pen alianzaw khuavak, Laisiangtho, ah hong puak aneuzaw khuavak kici thei kha ding hi. A laigelh te in Laisiangtho deihna hong telkheh hu kimuam hi a, Laisiangtho mah a bulpi thunei pen hi veve hi.

Sittelna Nihna—Zeisu thu Thumaan Thutak Hilh
Ellen White laibu—The Desire of Ages, Christ’s Object Lessons, Khazih kiang Zuatna, leh Thoughts from the Mount of Blessing—hih te in sittelna tawh kituak hi ci-a teci te ahi uh hi. Hih laibu te ah ama thu agelhna om hetlo-in midangte Zeisu mitsuansak den hi.

Sittelna Thumna—Pasian Deihna banga Nuntaakna
Laihawm (The press) te in Ellen White sihna thu ah hibangin gen uh hi: “Mrs. White nuntaakna in mi khempeuh adingin etteh taakcing hi. … Kiniamkhiat-a Zeisu nungzui muanhuai leh na hoih asem tawntung khat ahi hi. … Numei gina khempeuh in a pahtawi uh leh a zahtaak uh hi a, angsungkhol lo-in mite lamto-a mikim phattuamna dinga nasem hi. Ama sihna in Pasian thu a ngaihsun makai leh kum sawmkua sung phial nasep hoih semkhia a, kamkhum pau iin, mikim ading nakpi thu a ngetsak nu ahihna phawk ding leh ciapteh dingin om hi.”3

Sittelna Lina—Genkholhnate Maan
Mailam thupiang ding Ellen White genkholh pawlkhat olno takin santheih dingin om hi. Anuai-a ih gen ding genkholnate tuzingsang-a laihawmthak (newspaper) bangin a kisim hangin, khualzin gamvak kikawmna ding vante akibawl mapek-in agelh khitsa hi. “Thakhatthu-a kikawmna pan tuahsiatna hong khang semsem dinga, buaina, lamkal ah tuahsiatna, khualzinna lam lianpipi te ah theihkholh loh sihna hong piang ding hi.”4

Siavuante in zatepna in tuap hoihsak hi acih hunlai un Ellen White a khangkhia hi. Zatui lam tuamtuam athei aom hangin, science tawh lahna taktak om nai lo hi. Cidamna ding ante a kithei nailo science ahih hunlai te-in Ellen White in cidamna ding neek leh dawn tawh kisai (nutrition) thu te tampi na gelh khin hi. Cornell University a cidamna lam professor a hingei Dr. Clive McCay in hibangin gen hi: “science lam te-in cidamna ding thu (nutrition) a muhkhiat mapek un Mrs. White in ahang leh athu teng agelh khitsa hi a, ama laigelhte sangin a hoihzaw tuni dongin
khat beek omlo hi.”5

Laisiangtho in ni tawpni ciangin kamsanna silpiak om ding hi ci-in hong genkhol hi. Laisiangtho in kamsang maan hibang hiding hi ci-a agen banglian-in kituak kim hicih kimu thei hi. Ama laigelhte abu nei-a na sim ding leh Laisiangtho hong thupiak zong zuih dingin kong hanthawn nuam uh hi, “genkholhna thute na simmawhbawl kei un. Na khempeuh sittel un. A hoihte kiplet un.” Thessalonians Masa 5:20, 21.
__________
1 The Great Controversy (Mountain View, CA: Pacific Press, 1950), p. 204, 205.
2 Testimonies for the Church (Mountain View, CA: Pacific Press, 1949), Vol. 2, p. 605.
3 Star (St. Helena, California), July 23, 1915.
4 Messages to Young People (Washington, DC: Review and Herald, 1930), p. 90 (reprinted from article in The Signs of the Times, April 21, 1890).
5 Clive M. McCay, “A Nutritional Authority Discusses Mrs. E.G. White,” Review and Herald, February 26, 1959, p. 10.